Nhiệt kế thuỷ tinh - thuỷ ngân là nhiệt kế đo nhiệt độ, nguyên lý hoạt động dựa trên sự giãn nở của thuỷ ngân theo nhiệt độ. Cấu tạo của nhiệt kế gồm có bầu chứa thuỷ ngân dãn nở, ống mao quản, bầu chứa phụ, thang chia độ. Thân nhiệt kế làm bằng thuỷ tinh chịu nhiệt, có phạm vi đo từ -20oC đến +80oC, giá trị độ chia 0,5oC và độ chính xác 0,5oC.
Nhiệt kế thuỷ tinh - thuỷ ngân thân đặc là nhiệt kế thân chứa ống mao quản thành dày có thể khắc vạch thang đo trực tiếp trên đó.
Nhiệt kế thuỷ tinh - thuỷ ngân có bảng thang đo trong là nhiệt kế mà ống mao quản và thang đo là hai bộ phận độc lập. Thang chia được khắc trên tấm thuỷ tinh phẳng, đục, ống mao quản được cố định trên đó. Cả hai đặt trong ống thuỷ tinh lớn.
Hình ảnh nhiệt kế thủy tinh thủy ngân
Quy định chung
- Nhiệt kế bị kiểm được kiểm tra đo lường bằng phương pháp so sánh. Số chỉ của nhiệt kế bị kiểm được so sánh với giá trị nhiệt độ của nhiệt kế chuẩn.
- Các điểm nhiệt độ kiểm tra phải cách đều nhau. Số điểm nhiệt độ kiểm tra không ít hơn 4.
- Lần lượt thực hiện kiểm tra tại các điểm nhiệt độ thấp nhất đến điểm nhiệt độ cao nhất.
- Khi nhúng nhiệt kế bị kiểm vào trong bình điều nhiệt phải giữ nhiệt kế theo phương thẳng đứng.
- Nhiệt kế phải được nhúng đến vạch kiểm tra, cho phép nhô lên trên mặt thoáng không quá 3 vạch chia.
Các bước tiến hành kiểm định nhiệt kế thủy tinh – thủy ngân
Bước 1: Kiểm tra bên ngoài
- Bầu nhiệt kế bị kiểm không có bọt khí, vật lạ.
- Thân nhiệt kế bị kiểm phải trong suốt, mặt ngoài phải trơn nhẵn, không bị xước, nứt vỡ và không có bọt khí làm ảnh hưởng đến việc đọc số chỉ.
- Ống mao quản phải trong suốt cho phép nhìn rõ cột chất lỏng. Cột chất lỏng không bị đứt đoạn, chất lỏng không được bám dính trên ống mao quản.
-Thang đo:
- Vạch, số phải được khắc hoặc in rõ nét và không thể tẩy xóa được.
- Bảng thang đo (với nhiệt kế có chứa bảng thang đo) không được xê dịch tương đối với ống mao quản.
- Trên thân của nhiệt kế thân đặc hoặc trên bảng thang đo của nhiệt kế phải có các chữ, ký hiệu, nhãn hiệu sau đây:
- Ký hiệu chia độ: oC
- Tên hoặc nhãn hiệu của nhà sản xuất, số sản xuất.
- Nhiệt kế bị kiểm không thoả mãn một trong các yêu cầu kiểm tra bên ngoài, bị loại bỏ, không kiểm tra tiếp.
Bước 2: Kiểm tra kỹ thuật
- Sai lệch số chỉ của cột chất lỏng khi đặt nhiệt kế bị kiểm theo phương thẳng đứng và nằm ngang không vượt quá 0,1 oC.
-Kiểm tra cơ cấu cực đại:
+ Kiểm tra chốt giữ thuỷ ngân: Đặt nhiệt kế lên bàn theo phương nằm ngang trên tờ giấy trắng, tiến hành làm nóng bầu thuỷ ngân bằng khăn nóng (50 ± 10) oC, sau đó làm lạnh bầu nhiệt kế bằng khăn lạnh (10 ± 10) oC. Dùng kính lúp quan sát, chốt giữ thuỷ ngân không được bám dính thuỷ ngân tại đó.
+ Đưa cột thuỷ ngân của nhiệt kế bị kiểm về nhiệt độ môi trường bằng cách dùng tay vẩy hoặc dùng máy ly tâm.
+ Đặt bầu nhiệt kế bị kiểm vào bình điều nhiệt có nhiệt độ cao hơn nhiệt độ môi trường không khí 10oC, sau 10 phút đọc số chỉ của nhiệt kế. Lấy nhiệt kế ra khỏi bình
điều nhiệt, đặt theo phương thẳng đứng.
+ Sau 1 giờ, đọc lại số chỉ của nhiệt kế, số chỉ không được thay đổi quá 0,1 oC
- Nhiệt kế bị kiểm không đáp ứng một trong các yêu cầu của kiểm tra kỹ thuật, bị loại bỏ, không kiểm tra tiếp.
Bước 3: Kiểm tra đo lường
- Vẩy bằng tay hoặc máy chuyên dụng (nếu có) cho cột thuỷ ngân của nhiệt kế bị kiểm hạ thấp hơn nhiệt độ cần kiểm tra ít nhất 3 oC.
- Đặt nhiệt độ của bình điều nhiệt tương ứng điểm nhiệt độ kiểm tra thấp nhất.
- Khi nhiệt độ đã ổn định đọc và ghi số chỉ của các nhiệt kế theo trình tự trên.
- Lần lượt đặt nhiệt độ của bình điều nhiệt tương ứng với điểm nhiệt độ kiểm tra tiếp theo cho đến điểm nhiệt độ kiểm tra cuối cùng. Trình tự và cách đo lặp lại như mục
trên.
Bước 4: Xác định sai số
Sai số tại các điểm nhiệt độ kiểm tra không được vượt quá sai số cho phép của nhiệt kế bị kiểm là ± 0,5oC.
Bước 5: Xử lý chung
- Nhiệt kế thủy tinh - thủy ngân có cơ cấu cực đại sau khi kiểm định nếu đạt các yêu cầu quy định theo quy trình kiểm định này được cấp chứng chỉ kiểm định (tem kiểm định, dấu kiểm định, giấy chứng nhận kiểm định ...) theo quy định. Tem kiểm định được dán tại vị trí thích hợp trên thân nhiệt kế và không ảnh hưởng đến việc sử dụng.
- Nhiệt kế thủy tinh - thủy ngân có cơ cấu cực đại sau khi kiểm định nếu không đạt một trong các yêu cầu quy định của quy trình kiểm định này thì không được cấp chứng chỉ kiểm định.
- Chu kỳ kiểm định nhiệt kế thủy tinh - thủy ngân có cơ cấu cực đại là 24 tháng.
Quý khách có nhu cầu kiểm định, hiệu chuẩn thiết bị, vui lòng liên hệ theo địa chỉ:
Trung tâm Kiểm định Hiệu chuẩn Vùng 3
Địa chỉ: Số 69, đường số 8, phường An Khánh, Tp. Thủ Đức, Tp.HCM
Văn phòng GD và phòng thí nghiệm: Đường DX17, Phú Thọ, Phú Chánh, TX. Tân Uyên, Bình Dương.
Mr. Tân - 0916 110 738 - Email: nmtan@vietsci.com
Mr. Đông - 0915 940 738 - Email: dvdong@vietsci.com